Wanneer je relatief nieuw bent met moestuinieren, dan heb je hier waarschijnlijk nog nooit van gehoord. Heb je al wat meer ervaringen, dan is de kans groot dat je er al wel het een en ander over hebt gehoord maar het nog nooit zelf hebt gedaan. Ik ga je uitleggen wat het is, waarom mensen het doen, wat je nodig hebt om het zelf te gaan doen en welke soorten geschikt zijn!
Wat is het?
Eigenlijk zegt de naam het al, je zaait in de herfst. Dat kunnen zowel groenten als bloemen zijn. Ik beperk me nu tot bloemen, omdat je bij groenten kunt zaaien voor oogst in de herfst/winter én je kan ook zaaien voor vroegere oogst in het voorjaar. Dat kan met behulp van een koude kas, maar zonder kan ook. Bij bloemen is er grofweg maar een optie: je zaait voor vroege oogst en dat doe je in een koud kas.
We noemen de soorten die je kunt zaaien in de herfst ‘winterharde eenjarige’. In het Verenigd Koninkrijk zijn ze heel goed met bloemen in eigen tuin, en daar is het dan ook heel gebruikelijk om winterharde eenjarige bloemen te zaaien in de herfst. Die noemen ze hardy annuals. Onder die naam vind je op het internet ook veel meer informatie dan in het Nederlands.
Waarom zaaien mensen in de herfst?
Voornamelijk voor een vroegere oogst. Een andere belangrijke reden is dat planten vaak een stuk sterker zijn en uitbundiger bloem geven dan wanneer ze gezaaid worden in het voorjaar, en sommige soorten kiemen dan ook heel slecht.
Als je in de herfst zaait ontkiemen je zaaitjes in september/oktober. Je zaait ze vaak in zaaitrays zoals deze en als ze dan steeds groter worden dan pot je ze in januari op in een grotere pot, zoals deze P9 potjes (9 bij 9 cm). In februari begin je dan met afharden en in maart plant je ze buiten uit.
Wat heb je nodig om te kunnen zaaien in de herfst?
Een koude kas, koude serre of lichte garage. In ieder geval een plek die niet direct buiten is en ook geen plek die donker is. Binnen zaaien bij de verwarming is ook geen optie. Winterharde eenjarige hebben baat bij koude periodes, anders kiemen ze niet of nauwelijks. Heb je geen koude kas, maar wil je wel heel graag gaan zaaien in de herfst. Kijk dan eens naar zo’n kasje:
Dit werkt namelijk ook! Houdt alleen rekening met één ding: bindt hem vast! Haringen zijn niet voldoende. Bindt de achterste spijlen van zo’n kastje met spanbanden aan je regenpijp bijvoorbeeld. Verder heb je de standaard spullen nodig om te zaaien.
Welke soorten zijn geschikt?
Bloemen die geschikt zijn om in de herfst te zaaien:
- Ammi Majus (groot akkerscherm)
- Anthriscus (fluitenkruid)
- Antirrhinum majus (leeuwenbek)
- Aquilegia (akelei)
- Briza Maxima (groot trilgras)
- Calendula Officinalis (goudsbloem)
- Centaurea cyanus (korenbloem)
- Daucus Carota (wilde peen)
- Delphinium consolida ajacis (eenjarige ridderspoor)
- Echinacea (zonnehoed)
- Echinops (kogeldistel)
- Hesperis matronalis (damastbloem)
- Lathyrus (reukerwt)
- Lavatera (struikmalva)
- Lupinus (lupine)
- Nigella (juffertje in het groen)
- Papaver (klaproos)
- Phalaris (kanariezaad)
- Scabiosa (duifkruid)
- Thunbergia (suzanne-met-de-mooie-ogen)
- Vaccaria (koekruid)
Wil je nu begin november nog beginnen met zaaien? Deze soorten kunnen nu nog: wilde peen, ridderspoor, echinacea, echinops, fluitenkruid, reukerwt, struikmalva, juffertje in het groen, suzanne met de mooie ogen en koekruid.