Ik hoor je denken, ‘gaat Moestuin Advies nou ook al iets vinden en schrijven over kerstbomen?’. Jazeker! Wie weet reserveer jij na dit gelezen te hebben wel een stukje grond voor jouw échte kerstboom in de moestuin.
Aan het einde van het jaar komt natuurlijk altijd weer de vraag: heb jij een echte kerstboom of een nep kerstboom? Nou, wij hebben een nep kerstboom. Die hebben we om meerdere redenen, maar de belangrijkste twee redenen zijn duurzaamheid en gemak. Deze boom hebben we tweedehands gekocht en ik verwacht dat die nog jaren mee zal gaan. Wij zouden natuurlijk makkelijk een boom elk jaar in onze eigen tuin terug kunnen planten, maar ik vind het zo’n gedoe met elke keer op tijd water geven, eventueel naalden die uitvallen, terug planten en dan ook nog de kans hebben dat die het terug planten niet overleefd. Nee doe mij maar gewoon een tweedehands nep boom óf desnoods een nieuwe als je dé boom niet tweedehands kan vinden. Dan hoef ik ook maar één keer na te denken over mijn milieu impact in plaats van elk jaar opnieuw dat gevecht in m’n hoofd.
Bij het kerstbomen dilemma heb je 5 keuzes: een nep boom, een echt boom met kluit (die wordt terug geplant), een afgezaagde boom, een boom van ander materiaal zoals hout of géén boom. Voor allemaal zijn er redenen te bedenken om iets wel of niet te doen. Maar er zijn ook wat fabels over kerstbomen, en die zal ik ook meteen weerleggen. In dit dilemma spelen vaak twee dingen mee: duurzaamheid en geld. Ik focus op allebei maar de hoofdfocus ligt op duurzaamheid. Daar gaan we, van duurzaamste keuze naar minst duurzame keuze.
1. Geen boom
Hoef ik niet uit te leggen toch? Geen boom is geen milieu impact en geen kosten. Maarja dat is ook wel saai voor de kerst liefhebber. Je bent mens en je wil wat.
2. Een houten boom of nep kerstboom
JA MAAR uit onderzoek is gebleken dat echte kerstbomen duurzamer zijn! Er zijn de afgelopen jaren verschillende mensen geweest die hebben ‘onderzocht’ wat duurzamer is. Soms was het de nep boom, soms de echte boom. Eerlijk. Het hangt echt van veel elementen af. Grofweg zal de nep kerstboom die je minstens 15 jaar gebruikt de duurzaamste keuze zijn. Tweedehands maak het ook nog wat duurzamer voor je portemonnee. Als je eerder afscheid wil nemen van je boom dan de 15 jaar, zorg dan dat iemand anders die 15 jaar nog vol gaat maken. Overal op internet staat trouwens dat nep bomen vaak niet ouder worden dan 15 jaar. Ik vind dat lastig te geloven, die van ons is tweedehands en staat hier al 3 jaar binnen …. ik zie nog geen teken van verval.
3. Een echt boom met kluit
Okay, ik zal maar eerlijk zijn. Naast geen boom, weet ik het antwoord op de meest duurzame optie mét direct een boom, komt die: je koopt een boom met kluit, deze verzorg je goed (kom ik later op terug) en plant je in januari weer terug in je eigen tuin. Daarnaast plant je een klein kerstboom stekje er naast. Kerstbomen die je elk jaar uit je tuin haalt en weer terug plant gaan ongeveer 3 tot 5 jaar mee. Daarna zijn ze vaak te groot voor binnen en terug planten gaat op een gegeven moment ook niet meer met zo’n grote boom. Na die 3 tot 5 jaar is je stekje flink gegroeid en kun je de cyclus opnieuw beginnen.
Top oplossing, maar niet erg realistisch. Er komen steeds meer initiatieven die ‘campagne’ voeren voor het terug planten van je boom. Enerzijds is dat top want als alles goed gaat kan een boom zo niet 1 kerst, maar wel 2, 3, 4, 5 kersten mee gaan! En dan zijn er ook nog bedrijven zoals BeterBoompje ( die samenwerkt met Adopteer Een Kerstboom) die na die 5 jaar er voor zorgen dat ze ergens definitief worden uitgeplant. Anderzijds zijn er niet veel van dit soort bedrijven en moet je er al snel een flink stuk voor rijden om zo’n boom af te halen, en dat is dan weer niet zo duurzaam. Ohje en de prijs. Ja het is een heel stuk prijziger dan een (mooie) nep boom of afgezaagde kerstboom. Dat komt ook nog eens extra omdat bedrijven zoals Adopteer Een Kerstboom hun bomen ook nog eens biologische opkweken. Dat is dus wel echt een dik pluspunt m.b.t. duurzaamheid.
Ik denk dat eind november je weer plat gebombardeerd gaat worden door de campagne van BeterBoompje (op Instagram). De marketing is on point. Ze hebben nog niet veel uitgiften punten dus mocht je geïnteresseerd zijn in een biologisch opgekweekte boom mét kluit die je terug kan laten planten, kijk dan eens in je eigen stad of dorp wat het aanbod is. Het wordt steeds populairder dus ook steeds meer plekken waar ze het aanbieden.
4. Een echte boom zonder kluit (afgezaagd)
Een verrassing kan het niet zijn. Dit is de minst duurzame optie. Je koopt iets en de meeste mensen gooien het gewoon weg. Deze optie is wél goedkoper dan een echte boom met kluit. Dit komt vooral omdat er minder arbeid zit in deze manier van kweken én deze bomen zijn vaak ook niet biologisch.
En dan nu, mijn favorieten gedeelte; argumentatie achter keuzes van mensen.
Op Instagram vroeg ik waarom mensen kiezen wat ze kiezen. De voors van een nep boom zijn bijna ook altijd de tegens van een echte boom, en andersom. Komen ze:
Nep boom:
Voor: allergisch voor naalden, geen naalden die uitvallen, duurzamer bij lang gebruik, goedkoop bij langdurig gebruik.
Tegen: lelijk, lekkere geur ontbreekt, geen plek voor de grote doos.
Echte boom:
Voor: lekkere geur, kan terug geplant worden, mooier dan nep, traditie
Tegen: veel verzorging nodig, vaak een stuk minder duurzaam.
Veel mensen hebben ook een boom zonder kluit, vaak omdat ze te laat waren voor die met kluit, of dat die met kluit niet eens wordt aangeboden in de buurt. Grote bomen zijn vaak ook alleen te krijgen zonder kluit. Sommige mensen konden wel met eentje aan kluit komen, maar nergens terug planten, dus een zonder kluit was dan toch logischer. En dan waren er ook nog een paar mensen die de boom na kerst gingen gebruiken als mulch materiaal in de tuin.
Maar er kwamen ook nog een aantal fabels voorbij:
- Gekozen voor boom zonder kluit: alle bomen met kluit gingen dood + veel chemicaliën. Als je boom dood gaat komt dat doordat het of geen geschikte boom is voor met kluit (zoals de Nordman) en/of omdat de verzorging niet goed is geweest. Dat heeft niks te maken met wel of geen kluit. Het is trouwens gangbaar dat beide bomen niet biologische worden geteeld dus mét chemicaliën worden gekweekt.
- Gekozen voor boom zonder kluit: omdat de meeste bomen met kluit niet geschikt zijn voor hergebruik i.v.m. te snelle kweek. Snelle kweek heeft hier niks mee te maken. Het klopt wél dat Nordman bomen, slecht/niet geschikt zijn voor herbeplanting. Deze hebben een penwortel (een heel dikke hoofdwortel) waardoor die nauwelijks met kluit valt te rooien.
- Gekozen voor boom zonder kluit: een kerstboom zonder kluit blijft langer staan. Dit is niet het geval beide moet je goed verzorgen. Daarover vind je hier mee informatie.
Dus wat ga jij doen dit jaar? Geen boom, een nep boom, een boom met kluit of een boom zonder kluit?
Mocht je net als ik fan zijn van de nep boom. Koop er dan eentje met échte ‘naalden’, niet met ‘strookjes’. Die met naalden zijn echt zoveel mooier, en nauwelijks van echt te onderscheiden. Let daar dus ook op als je via Marktplaats bijvoorbeeld een boom gaat kopen. Dit vind ik goede opties als je een nieuwe gaat kopen:
